Πρόταση Διαλόγου για τις Πολιτικές Θέσεις της Π.Α.Σ.Π.

Πρόταση Διαλόγου απο την

Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

   Η Πανελλήνια Αγωνιστική Σπουδαστική  Παράταξη δρα στον χώρο του ελληνικού Πανεπιστημίου από το 1974 και εκφράζει με την μαζικότητα και την πολυσυλλεκτικότητα της τον ευρύτερο δημοκρατικό και προοδευτικό χώρο στην φοιτητική κοινότητα.

   Η Π.Α.Σ.Π. σαν ένα αυτόνομο φοιτητικό-συνδικαλιστικό κίνημα, με χαρακτήρα μαχητικό, έχει σαφές ιδεολογικό υπόβαθρο. Οι βασικές μας αξίες πηγάζουν τόσο από τις θεωρίες της σύγχρονης Σοσιαλδημοκρατίας όσο και από την παραδοσιακή θεωρία της Αριστεράς και στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας.

   Στην  αυγή του 21ου αιώνα , όπου οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές επιλογές των τελευταίων  χρόνων προσπαθούν να πλήξουν βασικά κεκτημένα των φοιτητών μέσω της  ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, του σπασίματος του κύκλου σπουδών, της αξιολόγησης με κριτήρια αγοράς εργασίας, του περιορισμού του πανεπιστημιακού ασύλου, η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας αγωνίζεται με συνέπεια και σοβαρότητα καταθέτοντας ρηξικέλευθες πολιτικές προτάσεις για την βελτίωση του ελληνικού Πανεπιστημίου.

 

 Όσο δε μετέχουμε, όσο δεν ενημερωνόμαστε, όσο δεν κατανοούμε τη σημασία  αυτών των εξελίξεων, των στόχων και των αλλαγών, που προετοιμάζονται, τόσο αφήνουμε χώρο στη συντηρητική λογική. Είτε αυτή εκφράζεται από την στείρα αριστεριστική άρνηση, είτε από τη δεξιά απάθεια και υποταγή στους οικονομικά ισχυρούς. Ο ρόλος μας είναι κρίσιμος. Κρίσιμος στη κοινωνία, αποφασιστικός στα Πανεπιστήμια. Εδώ συνδιοικούμε, καμία αξιολόγηση, καμία αλλαγή σε οδηγό σπουδών, καμία ρύθμιση εις βάρος των κοινωνικών μας κατακτήσεων δε μπορεί να γίνει ερήμην μας.

  Η Παιδεία αποτελεί το ύψιστο κοινωνικό αγαθό και είναι χρέος του Κράτους να εξασφαλίζει δωρεάν πρόσβαση στην γνώση για όλους καθώς και να παρέχει στους φορείς της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων τα μέσα για να προσφέρουν ουσιαστική μόρφωση.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας ως συνδικαλιστικός φορέας στο χώρο του πανεπιστημίου μέσα από την συμμέτοχή των εκπροσώπων της στα όργανα συνδιοίκησης αγωνίζεται για την εξασφάλιση, διεύρυνση και αναβάθμιση του Δημόσιου και Δωρεάν χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

   Έτσι  λοιπόν με την Π.Α.Σ.Π. αφήνουμε πίσω την γκρίζα πραγματικότητα και δίνουμε  νέα μορφή στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Οραματιζόμαστε, Προτείνουμε, Διεκδικούμε, Ανατρέπουμε και Δημιουργούμε πάντα με γνώμονα τις πολιτικές μας θέσεις για τον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ο ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ – ΠΛΑΙΣΙΟ 3549/2007 

   Η κυβέρνηση της Ν.Δ. ψήφισε το νέο νομοθέτημα για την ανώτατη εκπαίδευση, αφού παρουσιάστηκε πρώτα σε μια άκρως επικοινωνιακή συνέντευξη από τον πρωθυπουργό και την τότε υπουργό Παιδείας ως η μεταρρυθμιστική τομή που επιζητούνταν για τα ελληνικά εκπαιδευτικά δεδομένα.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας θεωρεί πως το συγκεκριμένο νομοθέτημα σε καμία περίπτωση δε μπορεί να αποτελέσει μεταρρύθμιση αφού συνιστά σύνολο διευθετήσεων (άσυλο, λιμνάζουσα φοίτηση).

   Το  νέο νομοθέτημα προβλέπει τη σύσταση  Επιτροπής Δεοντολογίας, ίσως την πιο αναχρονιστική ρύθμιση που έγινε ποτέ στο χώρο της εκπαίδευσης. Η επιτροπή αυτή θα εξετάζει τη συμπεριφορά φοιτητών και καθηγητών, θα επιβάλει κυρώσεις, χωρίς όμως να διευκρινίζονται τα κριτήρια. Επίσης, με το νέο νόμο προβλέπεται ότι κάθε πανεπιστήμιο θα καταρτίσει καινούργιο εσωτερικό κανονισμό, στα πρότυπα ενός προσχεδίου εσωτερικού κανονισμού που θα συντάξει το υπουργείο! Στόχος αυτής της ρύθμισης είναι να ελέγξει τα πανεπιστήμια ασκώντας ασφυκτικό έλεγχο μέσω ενός πρότυπου κανονισμού. Ταυτόχρονα τα πανεπιστήμια θα συνάπτουν προγραμματικές συμφωνίες με το υπουργείο, το γνωστό και ως τετραετές αναπτυξιακό πρόγραμμα, βάσει όμως του προϋπολογισμού και όχι των αναγκών των πανεπιστημίων. Η μη τήρηση των συμφωνιών αυτών σε συνδυασμό το νόμο για την αξιολόγηση, θα επιφέρει κυρώσεις στα πανεπιστήμια. Θεσπίζεται από την άλλη ο ρόλος του Manager των ιδρυμάτων. Το ΥΠΕΠΘ ξαφνικά προκειμένου να διασκεδάσει τις εντυπώσεις σχετικά με το ρόλο του Manager τον μετονόμασε σε Γραμματέα του Πανεπιστημίου. Δεν διευκρινίζονται τα κριτήρια επιλογής του και δε γίνεται σαφές πως θα εξασφαλίζεται η διαφάνεια στα οικονομικά των ιδρυμάτων και ταυτόχρονα παραγκωνίζεται ο ρόλος του αντιπρύτανη οικονομικών υποθέσεων. Με τη νέα ρύθμιση τώρα για το άσυλο αφήνεται ξεκάθαρα περιθώριο ώστε να ερμηνευτεί μια κατάληψη ή ακόμα και μια απεργία των εκπαιδευτικών ως κατάργηση του ασύλου. Ακόμα, με τον περιορισμό στη δυνατότητα παράτασης των εξαμήνων τίθεται φραγμός στη δυνατότητα κινητοποιήσεων, καθώς θα υπάρχει ορατός ο φόβος απώλειας του εξαμήνου αφού προβλέπεται παράταση εξαμήνου μόνο για δύο εβδομάδες. Η συγκεκριμένη διάταξη είναι αντισυνταγματική, καθώς περιορίζει το δικαίωμα στην απεργία (άρθρο 23Σ.) αφού δίνει στους καθηγητές δικαίωμα μόνο για δυο εβδομάδες απεργίας. Ανταποδοτικές υποτροφίες. Πρόκειται για υποτροφίες που θα δίνονται στους φοιτητές σε αντάλλαγμα για εργασία που θα προσφέρεται στο Πανεπιστήμιο, στερώντας έτσι χρόνο που θα αφιερώσουν στις σπουδές και χωρίς ουσιαστικά να επιλύει κάποιο κοινωνικό πρόβλημα.

   Παράλληλα διαβάζοντας τις γενικές αρχές  του διαπιστώνουμε και το πνεύμα του νόμου. Γενικές αρχές που κάνουν λόγο για ανάπτυξη έρχονται να απαλείψουν διατάξεις του ν.1268/82 που μιλούν για ανθρωπιστική παιδεία και δημιουργία επιστημόνων. Επιπρόσθετα, στο νέο νόμο απαλείφεται ο χαρακτηρισμός των Α.Ε.Ι. ως Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, δείχνοντας ξεκάθαρα την πρόθεση της Ν.Δ. για ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας θεωρεί πως το νομοθέτημα αυτό κινείται σε συντηρητική και αντιδραστική κατεύθυνση, με στόχο την χειραγώγηση των  ιδρυμάτων και την καταπολέμηση ελευθεριών και δικαιωμάτων. Για  το λόγο αυτό καθίσταται απορριπτέος  στο σύνολο του και κρίνεται αναγκαίο να τεθούν οι βάσεις για έναν πραγματικό ευρύ κοινωνικό διάλογο για το τι Πανεπιστήμιο θέλουμε. Δυστυχώς, ο  νεός νόμος-πλαίσιο τυγχάνει της αποδοχής από τη μερίδα εκείνη των φοιτητών που εμφορείται από τη νεοφιλελεύθερη κουλτούρα.

ΙΔΙΩΤΙΚΑ  ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ 

   Τα  τελευταία χρόνια η μόνιμη συζήτηση μεταξύ μαθητών, γονέων, φοιτητών, καθηγητών  αφορά τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της Παιδείας στη χώρα μας. Το ερώτημα που απασχολεί όλους είναι αν θα πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ευρώπης όπου τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια αποτελούν μια πραγματικότητα.

   Με  την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων  μεγάλα οικονομικά συμφέροντα θα διεισδύσουν  στον «ευαίσθητο» χώρο της Παιδείας. Ο ιδιώτης ή μια μεγάλη εταιρία δεν έχει κανένα λόγο να δημιουργήσει μια τεράστια υποδομή ενός πανεπιστημίου αν αυτό δεν πρόκειται να αποκομίσει κέρδος. Επομένως, θα επικρατήσει η δύναμη του χρήματος. Προφανώς σε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο εκεί που θα δοθεί το βάρος είναι στους τομείς που έχουν μεγαλύτερη ανταπόκριση στην αγορά εργασίας και έχουν μεγαλύτερη ζήτηση. Αποτέλεσμα τέτοιων επιλογών είναι η χειραγώγηση της επιστήμης και η δημιουργία φοιτητών πολλαπλών ταχυτήτων καθώς και η αντιμετώπιση της εκπαίδευσης ως προϊόν που λειτουργεί στα πλαίσια του ανταγωνισμού της ελεύθερης αγοράς και παράγει αναλώσιμο και απολύτως εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Σε καμία περίπτωση η εμπορευματοποίηση της Παιδείας δεν είναι «βελτίωση» της Παιδείας.

   Χαρακτηριστικό  επιχείρημα που προβάλει η φιλελεύθερη  παράταξη περί ίδρυσης Ιδιωτικών Πανεπιστημίων είναι το γεγονός ότι η χώρα μας είναι από τις πρώτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε εξαγωγή φοιτητών. Ένα τεράστιο οικονομικό κεφάλαιο μετακινείται μαζί με τους φοιτητές αυτούς στο εξωτερικό, ένα κεφάλαιο που θα μπορούσε να μείνει στην Ελλάδα. Η λύση στο πρόβλημα αυτό δεν είναι η ίδρυση Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, αλλά η ριζική αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ένα σύστημα εισαγωγής που τον πρώτο λόγο θα είχαν τα ίδια τα Πανεπιστήμια επιλέγοντας τον συνολικό αριθμό των εισακτέων με αξιοκρατικά και αδιάβλητα κριτήρια.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας πιστεύει ότι η Παιδεία αποτελεί σήμερα τον βασικό φορέα οικονομικής , πολιτισμικής και κοινωνικής ανάπτυξης και αγωνίζεται για την εξασφάλιση, την διεύρυνση και αναβάθμιση του ΕΝΙΑΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ και ΔΩΡΕΑΝ χαρακτήρα της. Για μας η Παιδεία αποτελεί το ύψιστο κοινωνικό αγαθό και ως τέτοιο πρέπει να προσφέρεται από το κράτος δωρεάν. Δεν θα ανεχτούμε την εξίσωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης με εμπορικά προϊόντα. Δεν θα επιτρέψουμε καμία εμπλοκή του ιδιωτικού κεφαλαίου , εγχώριου ή ξένου στην εκπαιδευτική διαδικασία.

   Τέλος, απορρίπτουμε κατηγορηματικά κάθε συζήτηση για την εφαρμογή στη χώρα μας της τροπολογίας περί ισοτίμησης των τίτλων σπουδών των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών με πτυχία Πανεπιστημίου. Δεν επιτρέπουμε σε κανέναν να αγνοήσει τους κόπους χιλιάδων μαθητών να εισαχθούν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

   Πιστεύουμε  πως η τωρινή απογοητευτική κατάσταση  της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι  προϊόν συγκεκριμένης νεοφιλελεύθερης πολιτικής που σαν σκοπό έχει την υποβάθμιση του συστήματος και την έλευση εν συνεχεία του ιδιωτικού πανεπιστημίου ως μοναδική λύση.

   Ο πολιτικός και κοινωνικός μας  στόχος είναι ένα σύγχρονο δημόσιο  πανεπιστήμιο πλήρως χρηματοδοτούμενο από κρατικούς πόρους που θα δημιουργεί ολοκληρωμένους επιστήμονες και φυσικά θα καλύπτει την αυξημένη ζήτηση για εκπαίδευση.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ  ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (Ι.Δ.Β.Ε.)

   Στις  μέρες μας, η εξέλιξη της τεχνολογίας  και της επιστήμης διαμορφώνουν συνεχώς νέα δεδομένα στον τομέα της εργασίας οπότε η συνεχής εκπαίδευση και πρόσβαση στη γνώση καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής αποτελούν σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη και την πρόοδο.

   Με  τον όρο Δια Βίου εκπαίδευση εννοούμε την ενημέρωση του αποφοίτου για τα νέα δεδομένα στην επιστήμη του, την δυνατότητα του αποφοίτου να αλλάξει επιστημονικό αντικείμενο με την παρακολούθηση ενός άλλου κλάδου σπουδών και την ενημέρωση σε ένα ή περισσότερα άλλα γνωστικά αντικείμενα του επιστημονικού του πεδίου.

   Μια τέτοια διαδικασία προσφέρει στον απόφοιτο το προνόμιο να βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το επιστημονικό αντικείμενο του. Με την παρακολούθηση κάποιων σεμιναρίων, μετά το πέρας των σπουδών, θα ενημερώνεται για τις νέες εξελίξεις, νέες διεξόδους της επιστήμης και τις δυνατότητες που ανοίγονται.

   Κάτω  από αυτή την λογική, η Π.Α.Σ.Π. στηρίζει την ίδρυση των Ινστιτούτων  Δια Βίου Εκπαίδευσης (Ι.Δ.Β.Ε.) υπό την αιγίδα πάντα των Δημοσίων Πανεπιστημίων και κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις:

• Μια τέτοια προσπάθεια θα πρέπει να διακρίνεται από το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της, δεν θα επιτρέψουμε την επιβολή διδάκτρων.
• Τον πρώτο λόγο για φοίτηση στα Ι.Δ.Β.Ε. πρέπει να έχουν «ευπαθείς» κοινωνικά ομάδες όπως οι πρόσφατα απολυμένοι, ανειδίκευτοι εργάτες, χρόνια άνεργοι, ανύπαντρες μητέρες κ.τ.λ.
• Η Αξιολόγηση των Ι.Δ.Β.Ε. να γίνεται από τους ακαδημαϊκούς και τους φοιτώντες και όχι από ιδιωτικούς φορείς ή εταιρείες.
• Πρέπει να αποτελεί μια προαιρετική διαδικασία όπου ο εργαζόμενος συνειδητοποιημένα συμμετέχει στο πλαίσιο της εργασίας του και όχι σαν καταναγκαστικά έργα στον ελεύθερο του χρόνο, αλλά για την απόκτηση επιπλέον γνώσεων όταν ο ίδιος το θεωρεί αναγκαίο.
• Κατά την διάρκεια των σεμιναρίων, όταν ο εργαζόμενος θα απουσιάζει από τη δουλειά του, θα πρέπει να πληρώνεται κανονικά χωρίς περικοπές διότι τελικά και ο εργοδότης επωφελείται από την επιμόρφωση του υπάλληλου του.
• Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η παρακολούθηση ενός τέτοιου προγράμματος να αντικαταστήσει ένα μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών.

   Αντιμετωπίζουμε τα Ι.Δ.Β.Ε. στο πλαίσιο μιας προοδευτικής πολιτικής η οποία θεωρεί την Παιδεία ύψιστο κοινωνικό αγαθό το οποίο πρέπει να παρέχεται δωρεάν από το κράτος σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και τις κοινωνικές τάξεις. 

Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.

   Πριν  από λίγα χρόνια κατατέθηκε από την κυβέρνηση και υπερψηφίστηκε , επί της αρχής και από το Π.Α.ΣΟ.Κ. το νομοσχέδιο για την κατάργηση του Δ.Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α. και την αντικατάσταση αυτού από έναν νέο οργανισμό με την ονομασία Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.

   Ο νέος αυτός οργανισμός έχει ως στόχο την αναγνώριση τίτλων σπουδών από πανεπιστήμια και ιδρύματα ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης του εξωτερικού. Η κυβέρνηση υποστήριξε πως το Δ.Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α. έπρεπε να καταργηθεί ως απαρχαιωμένος, βραδύς και υπερβολικά γραφειοκρατικός οργανισμός και να αντικατασταθεί από έναν ταχύτερο , ευέλικτο και κυρίως αξιόπιστο οργανισμό.

   Θέση  μας είναι ότι ο θεσμός του  Δ.Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α. ήταν ανάγκη να εκσυγχρονιστεί και να γίνει πιο ευέλικτος, πιστεύουμε όμως ότι ο νέος νόμος είναι προσχηματικός.

   Με  αυτόν το νόμο αναγνωρίζεται το Bachelor ως τίτλος σπουδών ισάξιος του πτυχίου αλλά επισημοποιείται και η λειτουργία των ιδιωτικών Κ.Ε.Σ. αφού δύνανται πια να δίνουν «πτυχία» έστω και με αυτόν τον τρόπο. Αυτή η εξέλιξη είναι το επιστέγασμα των προσπαθειών της κυβέρνησης, που είχε ξεκινήσει με την αναγνώριση των Κ.Ε.Σ. από τον κ. Χατζηδάκη στην Ευρωβουλή.

   Η προσπάθεια όμως αυτή δυστυχώς βάζει  την ιδιωτική εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο από το παράθυρο καταπατώντας το πνεύμα του ελληνικού Συντάγματος και ανοίγει πια τον δρόμο και για την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων.

   Η εξίσωση των πτυχίων τριετούς φοίτησης με αυτών τετραετούς και πενταετούς υποβαθμίζει τις σπουδές μας και υποδαυλίζει τις προσπάθειες μας στο ελληνικό Πανεπιστήμιο. Μήπως τελικά η κυβέρνηση εννοεί την ευελιξία της ελεύθερης αγοράς;           Επιπλέον το επιχείρημα της αξιοπιστίας του νέου οργανισμού που προβάλλει η κυβέρνηση είναι τελικά ένα σαθρό επιχείρημα, αφού από το νόμο προβλέπεται πως το αρμόδιο εικοσαμελές διοικητικό συμβούλιο του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. καθώς και ο Πρόεδρός του θα διορίζονται απευθείας από τον εκάστοτε υπουργό Παιδείας. Έτσι αντιλαμβάνεται η Δεξιά την αξιοπιστία και αξιοκρατία άραγε;

   Η Π.Α.Σ.Π. πιστεύει πως ο συγκεκριμένος νόμος αποτελεί ευθεία προσβολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα καθώς και της αξιοπιστίας του Κράτους. Πιστεύουμε πως στρώνεται έντεχνα ο δρόμος για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ζητούμε την αντικατάσταση του Νόμου και εκφράζουμε την αντίθεσή μας στις συντηρητικές λογικές της Ν.Δ.. 

ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ως υπεύθυνη φοιτητική παράταξη, οφείλει  να καταστήσει σαφή τη θέση της για το ζήτημα του Διεθνούς Πανεπιστημίου, δίχως φτηνά δημαγωγικά τεχνάσματα, όπως συνηθίζεται απ’ την πλευρά των διαφόρων αριστεριστών. Το ζήτημα αυτό, ανέκυψε ύστερα από πρόταση της Συγκλήτου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης προς το Υπουργείο Παιδείας, η οποία συμπεριλήφθηκε στο πρόσφατο νομοσχέδιο για την αξιολόγηση. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, προβλέπεται η ίδρυση πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, ελεγχόμενων απ’ το δημόσιο, στα οποία θα φοιτούν αποκλειστικά αλλοδαποί φοιτητές, καταβάλλοντας δίδακτρα. Στα «ιδρύματα» αυτά, τα οποία θα χρησιμοποιούν τις ίδιες υποδομές με τα ήδη υπάρχοντα, ενώ θα έχουν και το ίδιο πρόγραμμα σπουδών, επίσημη γλώσσα διδασκαλίας θα είναι η αγγλική.

   Η θέση της Π.Α.Σ.Π. για το ζήτημα αυτό, ως παράταξης η οποία πρεσβεύει  στο πανεπιστήμιο τις αρχές του δημοκρατικού σοσιαλισμού, είναι ξεκάθαρη. Είμαστε διαμετρικά αντίθετοι, τόσο με τον τρόπο λειτουργίας του λεγόμενου «Διεθνούς Πανεπιστημίου», όσο και με αυτή την ίδια την ίδρυσή του, που θεωρούμε ότι στερείται οποιασδήποτε λογικής σκοπιμότητας.

   Οι  βασικές ενστάσεις μας στο  όλο εγχείρημα, είναι οι εξής:

• Διαφωνούμε με την επιβολή διδάκτρων σε οποιοδήποτε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
• Θεωρούμε παράλογο το ρατσιστικό διαχωρισμό των φοιτητών σε Έλληνες και «ξένους», θεωρώντας πως η παιδεία η οποία παρέχεται από τα ελληνικά πανεπιστήμια, θα πρέπει να είναι ενιαία, δίχως την ύπαρξη οποιουδήποτε φυλετικού κριτηρίου.
• Είναι πρακτικά ανέφικτη κι ενδεχομένως δυσλειτουργική η «συνύπαρξη» δύο πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, τα οποία θα πρέπει να μοιράζονται υποδομές, μέλη Δ.Ε.Π. και διοικητικό προσωπικό, τη στιγμή μάλιστα που ήδη υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις.
• Ο διαχωρισμός αυτός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε δύο κατηγορίες (δωρεάν για ημεδαπούς και επί πληρωμή για αλλοδαπούς), αντικατοπτρίζει μια νοοτροπία κερδοσκοπική έναντι των αλλοδαπών φοιτητών.
• Το ελληνικό Σύνταγμα, προβλέπει ίσα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα και για τους αλλοεθνείς που κατοικούν στη χώρα μας και το δικαίωμα στην ελεύθερη πρόσβασης στην Παιδεία, αποτελεί ατομικό δικαίωμα και υποχρέωση του κράτους είναι να το διασφαλίζει.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ  ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ 

   Κανείς  δεν μπορεί να αμφισβητήσει την σημερινή εικόνα των ελληνικών Πανεπιστημίων.

   

• καθηγητικές αυθαιρεσίες
• αδιαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων
• κακή ποιότητα των συγγραμμάτων
• ανεπαρκείς εστίες
• νέα τμήματα ιδρύονται χωρίς να εξετάζεται η επιστημονική και κοινωνική χρησιμότητά τους.

   Φυσικά  δεν ενστερνιζόμαστε την καταστροφολογία  που «κάποιοι» προβάλλουν. Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν να επιδείξουν πλειάδα αποφοίτων που έχουν καταξιωθεί στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Το γεγονός αυτό όμως δεν αναιρεί ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη η δραστηριοποίηση ενός κεντρικού οργάνου αξιολόγησης με σκοπό την διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης που θα αναλάβει το σχεδιασμό, το συντονισμό και τον έλεγχο των δράσεων των ελληνικών Πανεπιστημίων. Το όργανο αυτό θα απαρτίζεται από εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας και των φοιτητών.

   Αξίζει  να σημειωθεί ότι ήδη από το νόμο πλαίσιο του 1982 για το θεσμικό  πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ ορίζεται διαδικασία αξιολόγησης που έμεινε ανενεργή λόγο της μη ύπαρξης ενός συγκεκριμένου προεδρικού διατάγματος. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ε.Ε. μαζί με το γαλλόφωνο Βέλγιο, δίχως Εθνικό Σύστημα Αξιολόγησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Αναρωτηθήκατε ποτέ ποιος αρνείται μια τέτοια διαδικασία;;; Η άρνηση για την δημιουργία ενός Συστήματος Αξιολόγησης αντιστοιχεί στην αποδοχή της σημερινής υπάρχουσας κατάστασης και στην ενδυνάμωση των φαινομένων συντηρητισμού που μαστίζουν το πανεπιστήμιο σήμερα.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πα.Μακ. σαν προοδευτική δύναμη, πιστεύει την αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός Εθνικού Συστήματος Αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου των Πανεπιστημίων από τους θιγόμενους φορείς (φοιτητές και καθηγητές). Η συμμετοχή των φοιτητών κρίνεται αναγκαία γιατί έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η διαφάνεια.

   Πολλοί  κινδυνολογούν πως η αξιολόγηση θα έχει ως αποτέλεσμα την κατηγοριοποίηση  των πανεπιστημίων σε «καλά» και «κακά», αλλά η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Η αξιολόγηση θα έχει καθαρά υποστηρικτικό ρόλο προς τα Ιδρύματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, δεν θα τα κατατάσσει σε «καλά» και «κακά» αλλά θα δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να αποφασίζουν οι ίδιοι για τα Πανεπιστήμιά τους και τις γνώσεις που τους παρέχονται.

   Η διαδικασία της αξιολόγησης θα πρέπει να χωριστεί σε δύο επίπεδα: στο εσωτερικό  και στο εξωτερικό. Σε εσωτερικό επίπεδο η αξιολόγηση θα γίνεται στο τμήμα από επιτροπή που θα ορίζεται από τη Γ.Σ. Τμήματος με τη συμμετοχή και φοιτητών. Όσον αφορά το πανεπιστημιακό επίπεδο, η αξιολόγηση θα γίνεται από τη Σύγκλητο επίσης με τη συμμετοχή των φοιτητών. Η αξιολόγηση σε εξωτερικό επίπεδο θα πρέπει να διενεργείται από σώμα καθηγητών, εκτός του αξιολογούμενου ιδρύματος, με αποδεδειγμένη ακαδημαϊκή προσφορά οι οποίοι θα προτείνονται από τον ανεξάρτητο φορέα που θα συντονίζει την διαδικασία αξιολόγησης όλων των ιδρυμάτων, θα δίνει τις κατευθύνσεις για τη δημιουργία νέων τμημάτων, θα εντοπίζει τα αδύνατα σημεία τους και θα εποπτεύει την διαχείριση των κρατικών κονδυλίων. Φυσικά και σε αυτό το επίπεδο της εξωτερικής αξιολόγησης απαιτούμε οι φοιτητές, ως πλήρη μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, να έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν και να συναποφασίζουν.

   Η αξιολόγηση πρέπει να γίνει με τη χρήση  ανώνυμων ερωτηματολογίων που θα συμπληρωθούν από τους φοιτητές και τους καθηγητές. Παράλληλα για να αποκτήσουμε μια πλήρη εικόνα θα πρέπει να ληφθούν στατιστικά δείγματα για κάθε μάθημα προκειμένου να δούμε ποσοτικά τη συμμετοχή των φοιτητών. Οι φοιτητές που χρωστούν ένα μάθημα γιατί δεν το παρακολουθούν; Γιατί πιστεύουν ότι η παρακολούθηση ενός μαθήματος παίζει ή όχι σημαντικό ρόλο; Γιατί φοιτητές που παρακολουθούν ένα μάθημα για πρώτη φορά αποφασίζουν να μην ξαναμπούν στο αμφιθέατρο; Τα αποτελέσματα αυτά της αξιολόγησης θα πρέπει να μελετηθούν, να προβληματίσουν και να οδηγήσουν σε βελτιώσεις.

   Πιστεύουμε  σε ένα σύστημα αξιολόγησης όλου του φάσματος της εκπαιδευτικής διαδικασίας από την υλικοτεχνική υποδομή, την ποιότητα των συγγραμμάτων, του ερευνητικού έργου, των εργαστηρίων, των μεταπτυχιακών προγραμμάτων έως και την σχέση συνεργασίας καθηγητή-φοιτητή. Απαιτούμε μια αξιολόγηση που θα κάνει πράξη τον εκσυγχρονισμό του πανεπιστημίου και θα υπηρετεί την γνώση και όχι την οικονομία της αγοράς. Θεωρούμε ότι έχει φτάσει πλέον η ώρα για την ανασυγκρότηση της Δημόσιας Δωρεάν Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στον κοινωνικό και μορφωτικό της ρόλο και να οδηγήσει στην αναβάθμιση της Παιδείας στη χώρα μας. 

ΤΟ  ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΣΥΛΟ 

   To πανεπιστημιακό άσυλο, καθιερώθηκε με το νόμο 1268 του 1982 και η σημασία του ήταν ιδιαίτερη για τη μεταπολιτευτική Ελλάδα αφού απέβλεπε στην προστασία της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, στην πολυφωνία και στην ελεύθερη έκφραση των απόψεων από τον καθένα εντός των ιδρυμάτων. Σήμερα, συνεχίζει και αποτελεί ένα προπύργιο της δημοκρατίας που υπενθυμίζει σε όλους εμάς τα δύσκολα χρόνια που πέρασε η χώρα μας και ο θεσμός της δημοκρατίας, που ευτυχώς στις μέρες μας είναι κατοχυρωμένος και δεν απειλείται από κανέναν.                   

   Σύμφωνα με τον νόμο 1268/82, τρεις είναι οι περιπτώσεις άρσης του ασύλου:

• Το άσυλο αίρεται αυτοδικαίως όταν διαπράττονται αυτόφωρα κακουργήματα και αδικήματα κατά της ζωής.
• Με ομόφωνη απόφαση της επιτροπής ασύλου, που συνιστάται από τον πρύτανη, έναν εκπρόσωπο του διδακτικού προσωπικού και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών (κάτι τέτοιο όμως στην ουσία δεν γίνεται ποτέ, αφού κανένας τους δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για κάτι τέτοιο).
• Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η παραπάνω ομοφωνία, συγκαλείται η Σύγκλητος, η οποία αποφασίζει μόνον με την ειδική πλειοψηφία των 2/3 των παρόντων μελών.

   Οι  αδυναμίες όμως από τα παραπάνω είναι  εμφανείς και δυστυχώς ανησυχητικές. Εντός των ιδρυμάτων αναφέρονται πολλές φορές περιπτώσεις διακίνησης ναρκωτικών, σεξουαλικών επιθέσεων, κλοπών, καταστροφής δημόσιας περιουσίας με ανυπολόγιστη οικονομική ζημία, εμπρησμοί κ.τ.λ. Όλες όμως οι παραπάνω πράξεις ενώ είναι οφθαλμοφανέστατο ότι πλήττουν τους ίδιους τους φοιτητές και μετατρέπουν το πανεπιστήμιο σε χώρο «καταφύγιο» για συγκεκριμένες παράνομες ομάδες, αλλά δεν υπάγονται στα λεγόμενα αυτόφωρα κακουργήματα με άμεση συνέπεια να μην τιμωρούνται.

   Βέβαια  με το νέο νόμο της  κυβέρνησης της Ν.Δ., ο οποίος αρχικά παρουσιαζόταν  ως η μόνη λύση για τις αδυναμίες του νόμου 1268, καταστρατηγείται η έννοια του ασύλου εφόσον πρώτον παρέχεται η δυνατότητα χωροταξικής οριοθέτησης του ασύλου, αφού η Σύγκλητος κάθε πανεπιστημίου θα έχει τη διακριτική ευχέρεια να ορίζει ποιους χώρους θα καλύπτει το ακαδημαϊκό άσυλο (πχ καλύπτονται από το άσυλο όλα τα αμφιθέατρα αλλά όχι το φουαγιέ) και δεύτερον γίνεται ευκολότερη η άρση του ασύλου αφού πλέον η αρμόδια επιτροπή για την άρση του είναι πλέον το Πρυτανικό Συμβούλιο το οποίο αποφασίζει με πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία.

   Εκτιμώντας  ότι το πανεπιστήμιο οφείλει να αποτελεί το χώρο εκείνο όπου η δημοκρατία μέσα από την παράμετρο της ελεύθερης διακίνησης ιδεών και απόψεων θα είναι περισσότερο κατοχυρωμένη από οπουδήποτε αλλού. Και με βάση την άποψη ότι μέσα στο πανεπιστήμιο ο καθένας θα πρέπει να αισθάνεται ασφαλής γιατί μόνο έτσι θα μπορεί να αναπτύξει ανεμπόδιστα τις δημιουργικές απόψεις του, οφείλουμε να προτείνουμε καταστήσουμε σαφές ότι είμαστε ενάντια σε οποιονδήποτε προσπαθήσει να καταργήσει το πανεπιστημιακό άσυλο.

   Προτείνουμε:

• Την εφαρμογή κατά γράμμα των διατάξεων του Ν. 1268/82 που αφορούν το πανεπιστημιακό άσυλο από την επιτροπή ασύλου και από την Σύγκλητο, διότι έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις όπου η επιτροπή φοβόταν να αναλάβει την ευθύνη άρσης του ασύλου υπό το βάρος της κατακραυγής από κάποιους ακροαριστερούς κύκλους.
• Διεύρυνση του φάσματος των λεγόμενων αυτόφωρων κακουργημάτων των οποίων η διάπραξη σε χώρο καλυπτόμενο από άσυλο επιτρέπει την άρση του, ώστε αυτά να περιλαμβάνουν και περιπτώσεις όπως διακεκριμένες φθορές, σωματικές βλάβες και εμπρησμούς. Διότι, ο εμπρηστής, δεν προσπαθεί να εκφράσει τις διαφορετικές του απόψεις στον πανεπιστημιακό χώρο, όπου έχει το δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης ιδεών και απόψεων, αλλά καίει και καταστρέφει το πανεπιστήμιο.
• Αναβάθμιση της ασφάλειας των χώρων εντός των ιδρυμάτων με εγκατάσταση δυνατού ηλεκτρικού φωτισμού σε όλα τα τμήματα του ιδρύματος, με προσθήκη περιφράξεων σε μέρη όπου κάποιος μπορεί να εισέλθει ανενόχλητος αλλά και ηλεκτρονικών συναγερμών σε χώρους όπου φυλάσσονται υλικά μεγάλης αξίας π.χ. κέντρα ηλεκτρονικών υπολογιστών, εργαστήρια, βιβλιοθήκες.
• Αύξηση του αριθμού των υπαλλήλων φύλαξης των πανεπιστημιακών χώρων, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ιδρύματος.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ  ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ 

   Σύμφωνα με τον νέο νόμο-πλαίσιο (ν.3549/2007) της κυβέρνησης της ΝΔ για την  δομή και την λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης ισχύει:

...οι Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων των ΑΕΙ συντάσσουν κατ’ έτος κατάλογο συγγραμμάτων ανά υποχρεωτικό ή επιλεγόμενο μάθημα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο...

  …με προεδρικό  διάταγμα που εκδίδεται  κατόπιν πρότασης  του Υπουργού Εθνικής  Παιδείας και Θρησκευμάτων , καθορίζεται ο  τρόπος, με τον οποίο παρέχεται στους φοιτητές ή σπουδαστές το δικαίωμα δωρεάν προμήθειας και επιλογής αριθμού συγγραμμάτων ίσου με τον αριθμό των υποχρεωτικών και επιλεγόμενων μαθημάτων που απαιτούνται για την λήψη του πτυχίου, από τον κατάλογο των συγγραμμάτων της προηγούμενης παραγράφου.

   Ο δογματισμός του ενός βιβλίου  ποτέ δεν μας βρήκε σύμφωνους, γιατί το γεγονός ότι οι φοιτητές λαμβάνουν ένα συγκεκριμένο σύγγραμμα  ανά μάθημα, ενδεχομένως ενός επιστήμονα, χωρίς την δυνατότητα χρήσης διευρυμένης βιβλιογραφίας οδηγεί πολλές φορές στην ανάπτυξη μονόπλευρης αντίληψης στην επιστημονική προσέγγιση διάφορων ακαδημαϊκών και πρακτικών ζητημάτων.

   Με  τη ρύθμιση του νέου νόμου-πλαίσιο, αν και καθιερώνεται λίστα προτεινόμενων  συγγραμμάτων προβλέπεται η παροχή συγγραμμάτων ίσου αριθμού με τον  αριθμό των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών. Σύμφωνα με τα παραπάνω, αναφορικά  με τα επιλεγόμενα μαθήματα για τα οποία οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα αλλαγής δε θα μπορούν να αποκτήσουν νέο σύγγραμμα για τη νέα τους επιλογή. Πέρα λοιπόν από πρακτικό θέμα για εμάς είναι βαθιά πολιτικό, αφού με την παρούσα ρύθμιση καταστρατηγείται ο Δωρεάν χαρακτήρας της Παιδείας, από τη στιγμή που δε θα παρέχεται για τη νέα τους επιλογή δωρεάν σύγγραμμα με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να το αγοράσουν.

   Οι  προτάσεις μας συνοψίζονται στα  εξής:

1. Αποτελεί πάγια διεκδίκηση μας η καθιέρωση λίστας ακαδημαϊκών συγγραμμάτων από τα οποία θα μπορεί να επιλέξει το σύγγραμμα που επιθυμεί, για κάθε μάθημα υποχρεωτικό ή επιλεγόμενο.
2. Για εμάς σύγγραμμα μπορεί να αποτελεί ενδεχομένως ένα πακέτο βιβλίων (πέραν του ενός) ικανό να καλύψει τις απαιτήσεις του εκάστοτε γνωστικού αντικειμένου.
3. Όλα τα προτεινόμενα συγγράμματα καθώς και η εξεταστέα ύλη κάθε μαθήματος θα πρέπει να δημοσιοποιούνται από την αρχή κάθε εξαμήνου στις γραμματείες.
4. Επίσης, για να αποφεύγεται η προσκόλληση σε ένα μοναδικό σύγγραμμα θα πρέπει για κάθε εγχειρίδιο να δημοσιεύεται στην αρχή επίσης κάθε εξαμήνου σχεδιάγραμμα μελέτης και εξέτασης έτσι ώστε να μην δημιουργούνται αποκλίσεις και δυσχέρειες για τους φοιτητές κατά την εξέταση λόγω επιλογής διαφορετικών εγχειριδίων.
5. Προτείνουμε ακόμα την διάθεση όλων των προτεινόμενων συγγραμμάτων στο διαδίκτυο, με ελεύθερη πρόσβαση σε αυτά μέσω ειδικών ηλεκτρονικών κωδικών που θα προμηθεύονται οι φοιτητές από την γραμματεία του Τμήματος.
6. Η έκδοση πολλαπλών συγγραμμάτων θα διευκολυνθεί επίσης μέσω της ανάπτυξης των υπαρχόντων πανεπιστημιακών τυπογραφείων, βήμα προς την εξάλειψη και εκδοτικών συμφερόντων που πολλές φορές εμφανίζονται.
7. Η χρήση, τώρα, συγγραμμάτων που εκπονούνται από τους καθηγητές του εκάστοτε τμήματος θα μπορούσε να αποτελέσει βήμα προς ενίσχυση των υλικοτεχνικών υποδομών του Τμήματος μέσω της υποχρεωτικής διάθεσης του 10% των εσόδων από την διανομή αυτών στους φοιτητές, σε ειδικό λογαριασμό. Σε καμία περίπτωση όμως η πρόταση αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει μονόδρομο, αφού το ζητούμενο για εμάς παραμένει η αύξηση της χρηματοδότησης για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
8. Σημαντική κρίνεται και αξιολόγηση των συγγραμμάτων μέσα από την συμπλήρωση ερωτηματολογίου, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να καθορίζουν την συνέχεια έκδοσης τους.
9. Η δωρεάν χορήγηση συγγραμμάτων ως αναπόσπαστο στοιχείο της δωρεάν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ 

   Το  σημερινό σύστημα εξετάσεων των  πανεπιστημίων μετατρέπει τα ελληνικά πανεπιστήμια κάθε Ιανουάριο, Ιούνιο και Σεπτέμβριο σε τεράστια εξεταστικά κέντρα. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών που μπαίνουν στα αμφιθέατρα μόνο τρεις φορές το χρόνο και αυτές είναι όταν υπάρχει εξεταστική περίοδος (δηλαδή απόκτηση πτυχίου δι’ αλληλογραφίας). Ο τρόπος εξέτασης σε πολλά μαθήματα δεν προάγει την κριτική σκέψη αλλά προωθεί τη αποστήθιση και την «αντιγραφή». Η γνώση δεν πιστοποιείται με έναν βαθμό που προέρχεται από ένα εξεταστικό σύστημα που αξιολογεί τη δυνατότητα απομνημόνευσης και αντιγραφής. Επίσης, σε κάθε εξεταστική περίοδο πολλοί φοιτητές δυσπιστούν και μπαίνουν σε «ύποπτες σκέψεις» όταν αντικρίζουν αρνητικά αποτελέσματα. Για αυτούς τους λόγους λοιπόν καλό θα ήταν να υιοθετηθούν κάποιες εναλλακτικές μορφές εξέτασης του φοιτητή που θα κάνουν ουσιαστικότερη τη συμμετοχή του στο μάθημα και θα αξιολογούν την κριτική ικανότητα του.

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας προτείνει τον εκσυγχρονισμό του τρόπου εξέτασης με:

• Απαλλακτικές εργασίες που θα βοηθούν στην εμβάθυνση του αντικειμένου του μαθήματος τις οποίες θα παρουσιάζει ο φοιτητής και θα βαθμολογείται αναλόγως.
• Καθιέρωση βοηθητικών εργασιών σε όλα τα μαθήματα ο βαθμός των οποίων θα συνυπολογίζεται στον τελικό βαθμό εξέτασης του μαθήματος.
• Καθιέρωση «προόδων» στα μισά του εξαμήνου οι οποίες δεν θα είναι υποχρεωτικές αλλά όποιος φοιτητής επιλέξει να τις δώσει στο τέλος θα εξετάζεται στη μισή εξεταστέα ύλη και ο βαθμός των «προόδων» θα συνυπολογίζεται στον τελικό βαθμό εξέτασης του μαθήματος.
• Καθιέρωση στις εξετάσεις των ερωτημάτων πολλαπλής επιλογής, σύστημα που έχει αποδειχθεί ότι ευνοεί την κριτική σκέψη του φοιτητή.
• Επίλυση όλων των θεμάτων της εξεταστικής από τους αρμόδιους καθηγητές και δημοσιοποίησή τους (π.χ. μέσα από τις σχετικές ιστοσελίδες των μαθημάτων).
• Για την διασφάλιση της διαφάνειας προτείνουμε η διόρθωση των γραπτών να γίνεται με καλυμμένα τα στοιχεία του φοιτητή και η αντιστοίχηση να γίνεται από την γραμματεία μετά την διόρθωση με την χρήση προσωπικού κωδικού.
• Δυνατότητες βελτίωσης βαθμολογίας, επανεξέτασης σε περιπτώσεις μαζικών αποτυχιών.

ΕΠΙ ΠΤΥΧΙΩ ΦΟΙΤΗΤΕΣ 

   Σύμφωνα με το νέο νόμο οι πτυχιακές εξεταστικές  καταργήθηκαν αφού κάθε μάθημα θα εξετάζεται στο τέλος του εξαμήνου στο  οποίο διδάχθηκε και επιπλέον στην εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου.

   Για εμάς οι καινοτομίες που εφαρμόζονται στην κανονική διάρκεια των σπουδών (εργασίες, πρόοδοι, κλπ) συμβάλουν στην άνοδο του επιπέδου σπουδών. Παρ’ όλα αυτά οι φοιτητές που έχουν ξεπεράσει την κανονική διάρκεια των σπουδών τους (βρίσκονται επί πτυχίω) πραγματικά αδυνατούν να συμμετέχουν σ’ αυτές τις δραστηριότητες.

   Η Π.Α.Σ.Π. του Πανεπιστημίου Μακεδονίας διεκδικεί την ενσωμάτωση στον εσωτερικό  κανονισμό του Πανεπιστημίου  δεσμευτικών διατάξεων για τους επί πτυχίω φοιτητές, όπως:

• Να διαγωνίζονται στις γραπτές εξετάσεις για το σύνολο του βαθμού (10) ανεξαρτήτως των απαιτήσεων του μαθήματος κατά την κανονική διάρκεια σπουδών (πχ 7 το γραπτό και 3 η εργασία)
• Εφαρμογή πτυχιακής εξεταστικής τον Ιανουάριο και τον Ιούνιο ώστε φοιτητές που οφείλουν μαθήματα να μην αναγκάζονται να περιμένουν το Σεπτέμβρη για να πάρουν πτυχίο.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ 

   Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος  ο φοιτητής κατά την διάρκεια των σπουδών του είναι τα εμπόδια που συναντά καθημερινά προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής επίτευξης του οράματος μιας εντελώς δωρεάν και δημόσιας παιδείας, ενός οράματος που για την Π.Α.Σ.Π. αποτελεί δέσμευση. Τα προβλήματα αυτά δεν έχουν να κάνουν με κάτι άλλο παρά με τις δυσλειτουργίες που αντιμετωπίζει το υπάρχον μοντέλο φοιτητικής μέριμνας. Με τον όρο φοιτητική μέριμνα εννοούμε όλες εκείνες τις λειτουργίες και τα ζητήματα που αφορούν την ποιότητα ζωής και την διαβίωση των φοιτητών, εκείνων κυρίως που σπουδάζουν μακριά από το τόπο μόνιμης κατοικίας τους. 

  Στέγαση των φοιτητών

   Θέση  της Π.Α.Σ.Π. είναι ότι στο πλαίσιο  της Δημόσιας και Δωρεάν παιδείας η κρατική παρέμβαση σ’ αυτόν τον τομέα θα πρέπει να στραφεί προς την κατεύθυνση ανέγερσης εστιών ικανών να καλύψουν το σύνολο των φοιτητών. Σε πάρα πολλά πανεπιστήμια της χώρας απουσιάζουν παντελώς έστω και οι στοιχειώδεις υποδομές εστιών, και σε ακόμη περισσότερα οι ήδη υπάρχουσες είναι εξαιρετικά μικρές ή και απαρχαιωμένες με βασικές ελλείψεις όπως αυτές της επαρκούς θέρμανσης των δωματίων. Φυσικά, αναγνωρίζουμε την χρησιμότητα της επιδότησης ενοικίου ως μεταβατικού σταδίου παρ’ όλα αυτά όμως δεν πιστεύουμε σε ημίμετρα ως λύσεις.

   Ως  υπεύθυνη και σοσιαλδημοκρατική  παράταξη που αγωνίζεται για τον  εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης απαιτούμε εστίες, χώρους πραγματικής φιλοξενίας των φοιτητών, με υψηλές προδιαγραφές διαβίωσης. Γιατί δεν αγωνιζόμαστε μόνο για διεύρυνση της φοιτητικής μέριμνας αλλά και αναβάθμιση της ποιότητας της.

  Σίτιση  των φοιτητών

   Για μας στο σύγχρονο δημόσιο πανεπιστήμιο είναι αυτονόητο το δικαίωμα των  φοιτητών στη δωρεάν σίτιση. Δυστυχώς όμως για άλλη μια φορά η πραγματικότητα μας διαψεύδει. Στα ελληνικά πανεπιστήμια η σίτιση δεν παρέχεται καθολικά δωρεάν. Κομβικό σημείο στην βελτίωση των υπηρεσιών σίτισης αποτελεί η παροχή δωρεάν σίτισης σε όλους. Αυτή η ρύθμιση δεν είναι πολυτέλεια είναι ανάγκη! Τόσο λόγω των σημερινών οικονομικών δεδομένων, όσο και λόγω της ιδιομορφίας της παρουσίας των φοιτητών για πολλές ώρες στους χώρους του ιδρύματος. Διεκδικούμε λοιπόν δωρεάν σίτιση για ΟΛΟΥΣ τους φοιτητές.

   Βέβαια  η γενική (αλλά και ουσιαστική) εκδήλωση ενδιαφέροντος της Π.Α.Σ.Π. για δωρεάν σίτιση για όλους τους φοιτητές του Πα.Μακ., πρωτοβουλία που πριν από 5 χρόνια με τη συλλογή υπογραφών έφερε αύξηση του εισοδήματος για δωρεάν σίτιση, πλέον αποκτά συγκεκριμένο πλαίσιο. Διεκδικούμε αύξηση του εισοδήματος για δωρεάν σίτιση στα 60.000€ οικογενειακό εισόδημα προσαυξημένο κατά 3000€ για κάθε παιδί.  

   Τέλος είναι απαραίτητη η ειδική μέριμνα  για τους φοιτητές με κινητικά προβλήματα έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση σε όλους τους πανεπιστημιακούς χώρους όλοι οι φοιτητές.

   Η Π.Α.Σ.Π. κρίνει πως η υλοποίηση  των προτάσεων μας σε συνάρτηση  με την αξιολόγηση ακόμη και της φοιτητικής μέριμνας από τους φοιτητές (π.χ. με ανώνυμα ερωτηματολόγια) είναι ένα θετικό βήμα που μπορεί να δώσει την απαραίτητη ώθηση στο ελληνικό πανεπιστήμιο.

  Υποτροφίες 

  Σύμφωνα με το νέο νόμο καθιερώνεται ο θεσμός των ανταποδοτικών υποτροφιών βάσει του οποίου χορηγούνται στους φοιτητές υποτροφίες με την υποχρέωση εκ μέρους τους να προσφέρουν εργασία με μερική απασχόληση –χωρίς να διευκρινίζεται το αν οι υπότροφοι θα έχουν το δικαίωμα ασφάλισης-, στερώντας έτσι χρόνο που θα αφιέρωναν στις σπουδές τους και χωρίς ουσιαστικά να επιλύεται κάποιο κοινωνικό πρόβλημα. Θεωρούμε το θεσμό των υποτροφιών ως βασική προτεραιότητα κάθε πανεπιστημιακού ιδρύματος, ο οποίος θα μπορούσε να επιτευχθεί ενδεχομένως μέσα από την αξιοποίηση της περιουσίας αυτών. Θέση μας είναι ότι οι υποτροφίες πρέπει να είναι ανοιχτές για όλους τους φοιτητές. Αυτό βέβαια, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει ασυδοσία στον τρόπο και στα ποσά διάθεσης των υποτροφιών. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να ισχύουν αυστηρά και αξιοκρατικά κριτήρια τα οποία θα αποτελούν δικλείδες ασφαλείας για την ορθολογική αξιοποίηση των σχετικών πόρων. Και φυσικά θεωρούμε αυτονόητο το γεγονός ότι η παροχή υποτροφίας δε μπορεί και δεν πρέπει να συνδέεται με την παροχή εργασίας προς το Πανεπιστήμιο από την πλευρά των φοιτητών. 

ΝΕΕΣ  ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ - ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ 

   Η Π.Α.Σ.Π. Πανεπιστημίου Μακεδονίας έχει προτείνει σειρά από μέτρα που αποσκοπούν στην άμεση εξοικείωση των φοιτητών με τις νέες τεχνολογίες.

   Συγκεκριμένα  προτείνουμε:

• Παροχή ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ τους φοιτητές, δωρεάν, γρήγορου adsl.
• Παροχή, για τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος που έχουν παιδιά στο εκπαιδευτικό σύστημα, φθηνού, γρήγορου adsl στο σπίτι.
• Hot Spots μέσα στο χώρο του Πανεπιστημίου.
• Πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου για μαζικές αγορές Η/Υ και διάθεσή τους με προσιτές και «στο κόστος» τιμές στους φοιτητές.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ  ΣΥΝΔΙΟΙΚΗΣΗ 

   Άλλαξε  η ιστορία σε αυτή τη χώρα; Κάποιοι  άνθρωποι στην ηλικία μας τόλμησαν στο Πολυτεχνείο να πάρουν μια απόφαση και να την στηρίξουν μέχρι το τέλος, σε μια εποχή που το δικαίωμα των ανθρώπων να συνεδριάζουν και να συζητούν ελεύθερα (πόσο μάλλον να εκλέγουν ελεύθερα) αμφισβητούνταν. Φτάσαμε στην Δημοκρατία με αγώνες και τεράστιες απώλειες και τώρα η Δημοκρατία είναι κάτι δεδομένο; Κάτι που το πήραμε έτοιμο απ’ τους προηγούμενους; Τόσο κοινότυπο που πλέον κανείς δεν ασχολείται; Ο κόσμος και οι ίδιοι οι φοιτητές απαξιώνουν τους Δημοκρατικούς θεσμούς.

   Το  φαινόμενο αυτό της απαξίωσης  είναι γενικότερο και δεν εντοπίζεται  μόνο στο φοιτητικό κίνημα αλλά γενικά στην Ελληνική (και όχι μόνο) κοινωνία. Πλέον οι πολιτικοί δεν ψηφίζονται με βάσει τις ιδέες τους αλλά με βάση τα ρουσφέτια που έχουν κάνει ή που υπόσχονται ότι θα κάνουν. Όλο αυτό το κλίμα απαξίωσης τον τελευταίο καιρό έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, δεν περνάει μέρα που να μην εκτίθενται δημόσια υπουργοί και υφυπουργοί της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση έχει ανοίξει πόλεμο με τον τύπο, πόλεμο με την εκπαιδευτική κοινότητα, πόλεμο με τους εργαζόμενους, με τους συνδικαλιστές σε πολύ μεγάλη κλίμακα απ’ τα πρώτα κιόλας χρόνια της θητείας της. Μέσα σε 5 χρόνια έχει κάνει μερικές χιλιάδες προσλήψεις «Γαλάζιων παιδιών» στο δημόσιο και μάλιστα απροκάλυπτα με μια δήθεν «συνέντευξη», έχει απολύσει άλλους τόσους, υποχρηματοδοτεί την παιδεία και κατά τα άλλα, καλά κρατεί στα ποσοστά.

   Όσο δε μετέχουμε, όσο  δεν ενημερωνόμαστε, όσο δεν κατανοούμε τη σημασία αυτών των εξελίξεων, των στόχων και των αλλαγών, που προετοιμάζονται, τόσο αφήνουμε χώρο στη συντηρητική λογική. Ο ρόλος μας είναι κρίσιμος. Κρίσιμος στη κοινωνία, αποφασιστικός στα Πανεπιστήμια.

   Ενώ λοιπόν το όλο πολιτικό σύστημα χωλαίνει και εκεί που η κυβέρνηση αρχίζει  κι αισθάνεται άβολα, ξαφνικά η κυβέρνηση θυμήθηκε ότι τέτοια φαινόμενα συμβαίνουν και στα Πανεπιστήμια όπου οι «κακοί φοιτητές» συνδιαλλάσσονται με τους «καλούς» κι «αδιάβλητους καθηγητές», εκβιάζοντας τους, δήθεν για να αποσπάσουν βαθμούς και συστατικές επιστολές προς όφελός τους. Ο τρόπος που παρουσιάζεται είναι το λιγότερο προκλητικός, συμπαρασέρνοντας αρχικά όλα τα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της χώρας, όλες τις παρατάξεις σε όλη την Ελλάδα και γενικά κι αόριστα την Πανεπιστημιακή κοινότητα. Έτσι λοιπόν όπως και σε άλλα θέματα, η κυβέρνηση έδωσε άμεσα και χωρίς να το συζητήσει ιδιαίτερα, μια μηδενιστική απάντηση. Αναθεώρηση του Νόμου-Πλαίσιο λειτουργίας των Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο παρελθόν η προηγούμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. το 1992 είχε μειώσει το ποσοστό συμμετοχής των φοιτητών στις εκλογές στο 50% των μελών Δ.Ε.Π..

   Επίσης  προβάλλεται κατά καιρούς και  σαν επιχείρημα ότι οι φοιτητές δεν  είναι «ώριμοι» να συνδιοικήσουν. Ας σταματήσει επιτέλους η καραμέλα περί ηλικίας, οι φοιτητές μπορούμε να εκλέξουμε κυβέρνηση και η ψήφος μας είναι ισότιμη με κάθε Έλληνα πολίτη, άρα μπορούμε να συμμετέχουμε ισότιμα και σε κάθε όργανο συνδιοίκησης του Πανεπιστημίου. Όποιος κατηγορεί μόνο τους φοιτητές για «βρώμικες» συναλλαγές στο εσωτερικό των ιδρυμάτων λέει κάτι λιγότερο από τη μισή αλήθεια. Αλήθεια μίλησε ποτέ κανείς για κατάργηση της δικαστικής εξουσίας, επειδή υπάρχουν διεφθαρμένοι δικαστικοί; Μίλησε κανείς για κατάργηση του συνδικαλισμού, επειδή υπάρχουν διεφθαρμένοι συνδικαλιστές; Μίλησε κανείς για κατάργηση της δημοκρατίας, επειδή υπάρχουν διεφθαρμένοι πολιτικοί; Μίλησε κανείς για κατάργηση των εκλογών επειδή κάποιοι εκλέγουν και εκλέγονται με βάση τα ρουσφέτια; Κανείς, ποτέ. Άρα γιατί κάποιοι μιλάνε με «ελαφρά την καρδία» για κατάργηση ή δραματικό περιορισμό (σε βαθμό που να γίνεται συμβολική) της φοιτητικής εκπροσώπησης;

   Το  φοιτητικό κίνημα ήταν ανέκαθεν πρωτοπόρο, πρέπει να συνεχίσει δυναμικά και  να μην αδρανεί. Στο Πολυτεχνείο οι φοιτητές πάλευαν για τα ίδια δικαιώματα που παλεύουμε εμείς σήμερα. Δεν μπορεί και δεν πρέπει το αποτέλεσμα των αγώνων τους να υπονομεύεται έτσι, έχουμε υποχρέωση απέναντί τους κι απέναντι στις επόμενες γενιές να είμαστε ενεργοί και να αντιπαλέψουμε την πολιτική της Ν.Δ. που θέλει να σπουδάζουν λίγοι και καλοί, να αποφασίζουν ακόμα λιγότεροι (καθηγητές) και να ωφελούνται από την εκπαιδευτική διαδικασία ακόμα πιο λίγοι.

   Προτείνουμε:

• Περιορισμό των θεμάτων που συζητούνται στην Ειδική Σύνθεση της Γενικής Συνέλευσης των Τμημάτων στα αυστηρά ακαδημαϊκά.
• Συμμετοχή των εκπροσώπων των φοιτητών στις Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων σε ποσοστό 100% του αριθμού των μελών Δ.Ε.Π..
• Συμμετοχή των εκπροσώπων των φοιτητών στις Συγκλήτους των Πανεπιστημίων στο 100% του αριθμού των μελών τους.
• Συμμετοχή των φοιτητών στις διαδικασίες για την ανέλιξη των καθηγητών στις διάφορες βαθμίδες.

ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ 

   Τα  τελευταία χρόνια, η Εκκλησία της Ελλάδας βρέθηκε στο προσκήνιο. Έκπληκτος ο ελληνικός λαός παρακολουθούσε «σημεία και τέρατα», όσον αφορά πρακτικές και συμπεριφορές στελεχών της Εκκλησίας και συναλλαγές τους με δικαστικούς κύκλους. Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα.

   Πρώτον, είναι προφανές ότι δεν μπορεί κανείς να υιοθετήσει καταγγελίες που  δεν έχουν, ακόμη τουλάχιστον, αποδειχθεί. Ουδείς είναι ένοχος χωρίς νόμιμες αποδείξεις. Δεν μπορούμε να δεχθούμε, όμως, και την εξ υπαρχής υπονόμευση των καταγγελιών αυτών, όπως προσπάθησε να πράξει ο πρώην Αρχιεπίσκοπος αναφερόμενος σε επίθεση «σκοτεινών δυνάμεων» κατά της Εκκλησίας και κατά του προσώπου του, το οποίο πολλές φορές έδειχνε να ταυτίζει με το θεσμό της Εκκλησίας.

   Δεύτερον, η «ροζ» πλευρά των καταγγελιών  κανένα σοβαρό δημοκράτη άνθρωπο  δεν μπορεί να ενδιαφέρει. Για τους δημοκρατικούς πολίτες, η σεξουαλική συμπεριφορά και οι προτιμήσεις κάθε ανθρώπου είναι σεβαστές, ακόμη και αν πρόκειται για ιερωμένους. Αν αυτό παραβιάζει κανόνες της Εκκλησίας, αυτό αφορά την Εκκλησία. Δεν πρέπει να υποκύπτουμε σε μια σκανδαλοθηρική εκμετάλλευση του θέματος. Ορισμένα από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου ας αναλογιστούν τη ζημιά που έκαναν με τις ρατσιστικές δηλώσεις τους για το «κουσούρι», που υποτίθεται ότι έχουν όσοι δεν ακολουθούν την κατ' αυτούς πρέπουσα και ορθή σεξουαλική συμπεριφορά.

   Τρίτον, η ισοπεδωτική εξομοίωση όλων των στελεχών της Εκκλησίας, δεν  μπορεί να γίνει αποδεκτή. Σε κανένα χώρο, δεν «είναι όλοι ίδιοι». Ας αναλογιστούμε όμως. Θα είχαν όλα αυτά τόση σημασία αν η Εκκλησία δεν ήταν στενά συνδεδεμένη, νομικά και θεσμικά, με το Κράτος και τις δομές του;

   Τέταρτον, δεν μπορεί η Εκκλησία να παρεμβαίνει  σε ένα νομικής φύσεως ζήτημα, όπως είναι αυτό του αστικού συμφώνου συμβίωσης και να καταφέρεται  κατά αυτού και κατά των συμπολιτών μας που επιλέγουν να το προσυπογράψουν.

   Αν  δεν υπήρχε το συγκεκριμένο καθεστώς, πολλά από αυτά θα αφορούσαν μόνο τα στελέχη της Εκκλησίας και, ίσως, ορισμένους πιστούς. Τώρα αφορούν, καλώς ή κακώς, την Πολιτεία και κατά συνέπεια την κοινωνία μας. Ο διαχωρισμός Εκκλησίας-Κράτους προκύπτει πλέον ως ώριμη ανάγκη και για τις δύο πλευρές. Τα διδάγματα της μάχης για την αναγραφή του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες, είναι πλέον προφανή. Ουδείς κίνδυνος για το θρησκευόμενο τμήμα του λαού μας, για την εθνική, πολιτισμική και θρησκευτική ιδιαιτερότητα του, προέκυψε από την κατάργηση της αναγραφής, όπως κινδυνολογούσε η τότε ηγεσία της Εκκλησίας. Αντιθέτως ορισμένοι κύκλοι στην ελλαδική εκκλησία, αναθαρρημένοι από την άνοδο της ΝΔ στην εξουσία, έχουν ενσκήψει με αυξημένες απαιτήσεις π.χ. ανωτατοποίηση εκκλησιαστικών σχολών, με χρήματα του κράτους φυσικά, που απειλούν τον ρόλο των πανεπιστημιακών θεολογικών σχολών. Κάποιοι "ακολουθούν τα ράσα" για να μαζέψουν κάποιους ψήφους ανυποψίαστων συμπολιτών μας. Ανέχονται τους εκβιαστικούς όρους που θέτει η Εκκλησία σε κάθε εκσυγχρονιστικό βήμα της χώρας μας.

   Η ορθοδοξία με την ανθρωποκεντρική  της θεώρηση και στάση έχει συμβάλει αποφασιστικά στη διαμόρφωση της πολιτισμικής ταυτότητας του ελληνισμού και έχει διαδραματίσει ιστορικό ρόλο στη διαδρομή του. Σεβόμαστε την Ορθοδοξία και την προσφορά της. Η κοινωνία που οραματιζόμαστε σέβεται την ορθοδοξία και τις παραδόσεις της και ταυτόχρονα επαγγέλλεται την ισοτιμία όλων των πολιτών ανεξαρτήτως θρησκευτικών φρονημάτων. Όλοι οι πολίτες και οι οργανώσεις τους που δραστηριοποιούνται νόμιμα στη χώρα μας πρέπει να απολαμβάνουν ελεύθερα τη λατρεία τους. Επίσης όλοι οι πολίτες που δεν πρεσβεύουν κανένα θρήσκευμα πρέπει να απολαμβάνουν ισονομίας και ισοτιμίας.

   Οι  θέσεις μας για την Εκκλησία συνοψίζονται στα εξής:

• Υποστηρίζουμε τον πλήρη, απόλυτο και άμεσο διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους.
• Είμαστε αντίθετοι στην αναβάθμιση σε ΑΕΙ των εκκλησιαστικών σχολών γιατί μετατρέπεται ο πανεπιστημιακός χώρος από χώρο ελεύθερης διανόησης, επιστήμης και έρευνας σε πεδίο ελεγχόμενης ιδεολογικής επιρροής.
• Να ξεκινήσει διάλογος Εκκλησίας-Πολιτείας όσον αφορά την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας για την ανακούφιση των ευπαθών κοινωνικά ομάδων.
• Από τη στιγμή που η Εκκλησία είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου να φορολογείται κανονικά όπως όλα τα Ν.Π.Δ.Δ..